Εργασία για την Ιστορία Β΄(10) - Επανάληψη ενότ. 3.Ι.4 Η διάδοση του χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους

Φύλλο Εργασίας 10 – Επανάληψη στην ενότητα 3.Ι.4 «Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους» (σελ. 39-40)

Α. Μελετήστε με προσοχή την ενότητα από το βιβλίο σας ή πατώντας εδώ.

Β. Μελετήστε και με τη βοήθεια των flashcards του quizlet

Γ. Προσπαθήστε (χωρίς να συμβουλευτείτε το βιβλίο σας) να «λύσετε» την παρακάτω άσκηση συμπλήρωσης κενών πατώντας εδώ.

Δ. Η παρουσίαση που σας έδειξα στο μάθημα βρίσκεται εδώ.

Ε. Ασκήσεις - Δραστηριότητες

1. Ερώτηση Πηγής

Με βάση τις πηγές που ακολουθούν και τις ιστορικές σας γνώσεις, να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα: α) Οι Μοραβοί ήταν ή όχι χριστιανοί πριν πάνε εκεί ο Κωνσταντίνος και ο Μεθόδιος; β) Τι ακριβώς ζήτησε ο Ραστισλάβος από τον Μιχαήλ Γ΄; γ) Τι ανακάλυψε τελικά ο ιεραπόστολος Κωνσταντίνος; δ) Γιατί η ανακάλυψη αυτή είχε μεγάλη σημασία για τους Σλάβους; ε) Για ποιο πράγμα κατηγορήθηκε ο Κωνσταντίνος από τους Λατίνους εκκλησιαστικούς στη Βενετία;

Πηγή 1

«Ο Ραστισλάβος, ο ηγεμών των Μοραβών, αφού εκάλεσε τους συμβούλους του για να ακούσει τη γνώμη τους και τη γνώμη του λαού του, έστειλε πρεσβεία στον βασιλέα Μιχαήλ και του είπε: Ο λαός μας έχει απαρνηθεί την πολυθεΐα και τηρεί τον χριστιανικό νόμο. Αλλά δεν έχουμε διδάσκαλο που να μπορεί να μας διδάξει την αληθινή πίστη στη γλώσσα μας, ώστε και οι άλλοι να γίνουν όμοιοι μ΄ εμάς. Στείλε μας, λοιπόν, Κύριε, έναν τέτοιον επίσκοπο και έναν τέτοιον διδάσκαλο. Γιατί εσείς έχετε τον νόμο τον καλό. …

Ο βασιλεύς, αφού συνεκάλεσε το συμβούλιό του, προσκάλεσε τον Κωνσταντίνο τον φιλόσοφο και του είπε τα ακόλουθα λόγια: Γνωρίζω, φιλόσοφε, ότι είσαι κουρασμένος. Αλλά πρέπει να μας βοηθήσεις, γιατί κανένας άλλος εκτός από σένα δεν μπορεί να αναλάβει αυτήν την αποστολή. Ο φιλόσοφος του απαντά: Παρά την κούραση θα πάω με χαρά, αλλά με τον όρο να έχουν μια γραφή προσαρμοσμένη στη γλώσσα τους. Αλλά ο βασιλεύς του απαντά: Πάτερ μου, όπως και πολλοί άλλοι, την εζήτησαν και δεν τη βρήκανε. (…)  Αν θέλει ο Θεός, θα σε βοηθήσει, γιατί δίδει σ΄ εκείνους που ζητούν με εμπιστοσύνη και ανοίγει τη θύρα σ΄ εκείνους που χτυπούν. Ο φιλόσοφος έφυγε κι ακολουθώντας την παλιά του συνήθεια προσευχήθηκε με τους άλλους αδελφούς του. Και ο Θεός άκουσε τις προσευχές των δούλων του. Τους ενέπνευσε και έτσι συνέθεσε το αλφάβητο. Και άρχισε να γράφει το Ευαγγέλιο.»

Απόσπασμα από τον παλαιοσλαβονικό Βίο του Κωνσταντίνου – Κυρίλλου

Πηγή 2

Ανασκευή της θεωρίας των τριών γλωσσών

Όταν ο Κωνσταντίνος ήταν στη Βενετία, μαζεύτηκαν οι Λατίνοι επίσκοποι, ιερείς και μοναχοί και στράφηκαν εναντίον του, όπως οι κουρούνες ενάντια στο γεράκι, και διατύπωσαν την αίρεση των τριών γλωσσών, λέγοντας: «Πώς συμβαίνει να έχεις επινοήσει για τους Σλάβους μια γραφή και να τους διδάσκεις κείμενα γραμμένα σ' αυτή, μια γραφή που δεν τη βρήκε ποτέ κανένας ως σήμερα ούτε απόστολος ούτε πάπας ούτε ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ούτε κι ο Ιερώνυμος; Εμείς ξέρουμε μόνο τρεις γλώσσες, στις οποίες επιτρέπεται να δοξολογείται γραπτώς ο θεός, την εβραϊκή, τη λατινική και την ελληνική». Ο Φιλόσοφος απάντησε: «Μήπως η βροχή δεν έρχεται από το Θεό και δεν πέφτει για όλους τους ανθρώπους; Μήπως ο ήλιος δεν λάμπει για όλους τους ανθρώπους και μήπως όλοι δεν αναπνέουμε τον ίδιο αέρα; [...] Πολλοί λαοί έχουν δική τους γραφή και κάθε λαός τιμά το θεό στη δική του γλώσσα [...]».

Βίος Κωνσταντίνου, γερμ. μετ. Jo. Bujnoch (Slavische Geschichtschreiber 1), Γκρατς-Βιέννη-Κολονία 1958, 71-72

2. Δραστηριότητα

Με τη βοήθεια του Φωτόδεντρου μαθαίνουμε περισσότερα για την ιστορία των αποστόλων των Σλάβων Κύριλλου και Μεθόδιου και, για να αντιληφθούμε καλύτερα τη σημασία του έργου τους, φτιάχνουμε έναν κατάλογο με τις σλαβικές πόλεις στις οποίες έχουν ανεγερθεί μνημεία τους.